Reading Time: 2 minutes

कोपरखळी म्हणजे काय तर कोणाचं लक्ष वेधून घेण्यासाठी केलेली कृती. फेसबुकवर ‘पोक’चा पर्याय असतो, त्याचा उपयोग बऱ्याच जणांना माहिती असेल. पोक करणे म्हणजेच लक्ष वेधून घेणे म्हणजेच कोपरखळी मारणे.  भारतीय कर तसेच महसूल विभागानेही आता नवीन पद्धतीचा आणि उपाययोजनांचा वापर करून करदात्यांना विशेष करून बेजबाबदार करदात्यांना कोपरखळी मारली आहे.

  • १ जुलै २०१७ रोजी ‘अप्रत्यक्ष कर सुधार वस्तू आणि सेवा कर’ म्हणजेच  जीएसटी (GST) सुरू करण्यात आला. जीएसटी सिस्टम आता हळूहळू स्थिरावत आहे. परंतु ‘द सेंट्रल बोर्ड ऑफ इनडायरेक्ट टॅक्सेस अँड कस्टम्स (CBIC)’ आता अनुपालन आणि  चोरीची (tax evasion) तपासणी करण्याच्या दृष्टीने गांभीर्याने पाऊले उचलीत आहे.
  • जीएसटी कायद्याच्या अंतर्गत करविलंब आणि कर चोरीच्या प्रकरणांची तपासणी करण्यासाठी सरकारने  डायरेक्टर जनरल ऑफ जीएसटी इंटेलिजेंसची (DGGSTI) स्थापना केली आहे. हे मंडळ करचोरी, करविलंब याबद्दल लक्ष ठेवणार आहे.
  • यासंदर्भात ‘नज टीम’ ची (Nudge Team) पहिली  मिटिंग लवकरच ‘प्रिंसिपल डायरेक्टर जनरल जीएसटी’  यांच्यामार्फत बोलाविण्यात येईल.
  • ऑस्ट्रेलिया, इंग्लंड, मेक्सिको इ. देशांकडून कर भरण्यासाठी टाळाटाळ करणाऱ्यांविरुद्ध जे धोरण अवलंबले जाते, त्याच धोरणाचे अवलंबन भारतीयकर व महसूल विभाग आता करणार आहे.
  • लवकरच भारतीय महसूल विभाग करदात्यांच्या कर भरण्यासंबंधित वर्तवणुकीचा अभ्यास करून त्यानुसार वेळेवर कर भरण्यासाठी करदात्यांचे लक्ष कोपरखळीने वेधून घेणार आहे, जेणेकरून कर भरण्याची  टाळाटाळ करणारे त्यांच्या करदायित्वाचा गांभीर्याने विचार करतील.
  • द सेंट्रल बोर्ड ऑफ इनडायरेक्ट टॅक्सेस अँड कस्टम्स (CBIC) यांनी करदात्यांना वेळेवर कर भरण्यासाठी प्रोत्साहन देण्यासाठी खंडिकृत दृष्टिकोनाद्वारे धोरण राबवणार आहे. यामध्ये करदात्यांच्या  कर भरण्याच्या पद्धतीच्या वर्तणुकीचा अभ्यास करून त्याचे वर्गीकरण केले जाईल. प्रामाणिक करदाते, ‘कर भरण्यास टाळाटाळ करणारे’, ‘कर चुकविण्याचा प्रयत्न करणारे’, इत्यादी प्रकारांमध्ये करदात्यांचे वर्गीकरण केले जाईल.
  • प्रामाणिक करदाते नेहमीच आपला कर वेळेवर भारत असतात त्यांना या वर्गीकरणामध्ये ‘टॅक्स सपोर्टर’ तर कर भरण्याची इच्छा असणारा परंतु त्यासंदर्भात अडचणी असणाऱ्या करदात्याला ‘ट्रायरर’ समजण्यात येईल. याशिवाय डिसएंगेज्ड (कर न भरणारे) व रेझिस्टर्स किंवा प्रतिरोधक म्हणजेच कर चुकविणारे करदाते, इत्यादी प्रकारही या वर्गीकरणामध्ये समाविष्ट केले जातील.
  • यासंदर्भात संबंधित अधिकाऱ्यांच्या मते वर्तणुकीचा अभ्यास व त्याचे वर्गीकरण (Behavioural pattern) करताना करदात्याची सामाजिक पत, निष्पक्षपात, समज आणि करनीती यावरही भर दिला जाणे आवश्यक आहे.
  • काही करदाते त्यांच्या करदायित्वाबाबत निष्काळजी असतात. अशा बेजबाबदार करदात्यांच्या बाबतीत काहीसं मवाळ धोरण स्वीकारून त्यांना समज दिली जाईल . त्यांना आयकर विभागाकडून वैयक्तीक ई-मेल केले जातील व कर भरण्यासंबंधी विनंती वजा आदेश देण्यात येईल.
  • तसेच, पैशाची कमतरता अथवा अन्य काही अडचणींमुळे करदात्याला कर भरणे शक्य नसल्यास, त्यांच्याबाबतीत वेगळा विचार केला जाईल. तसेच अशा करदात्यांना आयकर हप्त्यातसुद्धा भरता येईल. यासंबधीत तरतुदींची माहिती करदात्याला देण्यात येईल. शिवाय करदात्यांना संबधीत कायद्यांची व त्यातील तरतुदींची माहिती देऊन कर भरण्याचे महत्व, पद्धती समजावून सांगितली जाईल, जेणेकरून करदाता ‘करसाक्षर’ होऊन वेळेवर कर भरण्याचा प्रयत्न करेल.

कोपरखळी ही लक्ष वेधण्यासाठी असते. करदात्यांनी कोपरखळीचा अर्थ लक्षात घ्यावा, कोपराने जोरात धक्का देण्याची वेळ येऊ देऊ नये.

(चित्रसौजन्य: https://bit.ly/2Q8LTdY )

Share this article on :
Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

You May Also Like

TDS: टीडीएस म्हणजे नक्की काय?

Reading Time: 2 minutes अनेक खर्च एखाद्या देशाच्या सरकारला देशासाठी करायचे असतात. त्यासाठी सरकारच्या तिजोरीत काही पैसे प्रत्यक्ष जमा व्हावे लागतात. त्यासाठी सरकार नागरिकांकडून प्रत्यक्ष-अप्रत्यक्ष कर (Direct-Indirect Taxes) गोळा करत असते. सरकारसाठी/ सरकारच्या अर्थ खात्यासाठी हे कर गोळा करण्याचे काम आयकर खाते (Income Tax Department) करते. टीडीएस (TDS) ही आयकर खात्याने यासाठीच सुरू केलेली एक प्रणाली आहे. हिच्यामुळे सरकारच्या तिजोरीत वेळच्या वेळी कर जमा होतो.  या प्रणालीमुळे प्रत्यक्ष कर गोळा करणे सरकारला सोपे जाते.

आयकर विभागाची नोटीस आली आहे? घाबरू नका, आधी हे वाचा

Reading Time: 4 minutes टॅक्स, टॅक्स रिटर्न हे शब्द जरी ऐकले तरी करदाता काहीसा नाराज होतो. त्यात जर का आयकर विभागाकडून कुठली नोटीस आली तर ही नाराजी भीतीमध्ये बदलते. आयकर विभागाकडून आलेल्या कोणत्याही नोटीसमुळे अथवा पत्रामुळे करदाते घाबरून जातात. तथापि, कलम १४३(१) सूचना म्हणजे काळजी करण्याची गरज नाही. या लेखात आम्ही कलम १४३(१) च्या अंतर्गत पाठविलेल्या सूचनांबद्दल तपशीलवार चर्चा करणार आहोत जेणेकरून करदात्यांना याबद्दलची संपूर्ण माहिती मिळेल.

आयकर खात्याच्या मदतीने आयटीआर फॉर्म भरणे होईल सुलभ

Reading Time: 2 minutes कर भरणाऱ्याला जो आयटीआर फॉर्म लागू होतो त्याची निवड करणे हे फॉर्म…

कलम ८० अंतर्गत करबचतीचे विविध पर्याय

Reading Time: 3 minutes आयकर कायदा १९६१, नुसार कलम ८० मध्ये करबचतीचे विविध पर्याय नमूद करण्यात आले आहेत. मागील भागात कलम ८० सी अंतर्गत नमूदकेलेल्या विविध पर्यायांची माहिती घेतली. या भागात उर्वरित सबसेक्शन अंतर्गत नमूद करण्यात आलेल्या करबचतीचे विविध पर्यायांची माहिती घेऊया.