Tax Concession
आयकर कायद्याने ज्येष्ठ नागरिकांना अनेक कर सवलती (Senior citizen and Income Tax Concession) दिल्या आहेत. याबद्दलची सविस्तर माहिती आपण आजच्या आपल्या लेखात घेणार आहोत.
सोसायटीच्या जिम मधून मनीष बाहेर पडत होता आणि नेमकं बागेत फेरी मारणारे त्याचे आवडते सदा काका भेटले. सदा काका म्हणजे सरकारी नोकरी मधून निवृत्त झाल्यावरही खाजगी कंपनीमध्ये काम करणारे सदाबहार व्यक्तिमत्व तर, त्यांचे वडील वयाची ऐंशी गाठूनसुद्धा तब्येत ठणठणीत असणारे अण्णा आजोबा! सुट्टीमुळे आज मनीष देखील जरा आरामात होता. त्यामुळे तो सुद्धा बागेत जरा टेकला. तसे आजोबा म्हणाले बरे झाले आज आम्हाला सापडलास, नाहीतर नेहमी घाईत असतोस. तू मागे जेष्ठ नागरिकांसाठीच्या कर सवलतीबद्दल सांगत होतास. जरा सविस्तर सांग बरे. तसे मनीषने सांगायला सुरुवात केली.
हे नक्की वाचा: Tax Planning: आपण स्वतः कर नियोजन करावे का ?
Tax Concession: ज्येष्ठ नागरिकांसाठी प्राप्तिकर सवलती
- जेष्ठ नागरिकांसाठी वेगवेगळ्या सुविधा आपले सरकार उपलब्ध करून देतच असते. तसेच आयकर विभागाने देखील काही विशेष कर सवलती दिल्या आहेत.
- अर्थात या सर्व सुविधांचा लाभ घेण्यासाठी संबंधित व्यक्ती भारतीय नागरिक असणे आवश्यक आहे कारण या सुविधा निवासी भारतीयांसाठीच आहेत.
- या सुवेधेचा फायदा घेण्यासाठी तुमचे वय वर्ष ६० ते ८० च्या दरम्यान असले पाहिजे आणि हो आजोबा तुम्ही म्हणजेच वय वर्ष ८० वरील लोकांना अती जेष्ठ नागरिकांमध्ये (Super Senior Citizens) स्थान दिलेले आहे.
- जेष्ठ नागरिकांना प्राप्तीकरामध्ये अधिक सूट मिळते. सामान्यपणे अडीच लाखांपर्यंत उत्पन्न असणाऱ्यांना आयटीआर दाखल करणे आवश्यक नसतं.
- जेष्ठ नागरिकांसाठी ही मर्यादा तीन लाखांपर्यंत आहे आणि अती जेष्ठ नागरिकांसाठी पाच लाखांपर्यंत आहे.
- आजोबा तुमच्या मुदत ठेवीवर टीडीएस जरी कापला तर फॉर्म १५ G/H भरून देऊन तो परत मिळवता येतो.
आरोग्य विम्यावर सवलत –
- वय वर्ष ६० च्या नंतर निवृत्ती झालेली असते आणि शरीरही थकलेले असते. तर अशा लोकांना दवाखाना, औषध, दैनंदिन गरजा यांसाठी पैशांची आवश्यकता भासत असते.
- त्यांना टॅक्स मध्ये सवलत मिळवून देणे हे एक प्रकारे त्यांना आधार देण्यासारखेच आहे.
- इन्कम टॅक्सच्या कलम ८० D अंतर्गत जेष्ठ नागरिकांना आरोग्य विमा योजनेच्या प्रीमियमवर रु. ५०,००० पर्यंत कर सवलत मिळते.
व्याज उत्पन्नावर लाभ –
- सर्व जेष्ठ नागरिकांना आयकर कायदा, कलम ८० TTB अंतर्गत बँका, टपाल कार्यालय आणि सहकारी बँकांकडून व्याजापोटी मिळणार्‍या रुपये ५०,००० पर्यंतच्या रकमेवर टॅक्स लागत नाही.
- आयटीआर भरताना जेष्ठ नागरिकांना फॉर्म १५ H भरावा लागतो, रुपये ५०,००० पेक्षा जास्त मिळणार्‍या व्याजासाठी त्यांना टॅक्स भरावा लागतो.
विशेष लेख: Income Tax Dept Helpline: आयकर खात्याचे हेल्पलाईन नंबर्स
अग्रीम कर (Advance Tax) भरण्याची गरज नाही –
- आयकर कायदा, कलम २०८ अंतर्गत सामान्य नागरिक ज्यांचा कर दरवर्षी १०,००० किंवा त्याहून अधिक असतो, त्यांना ॲडव्हान्स टॅक्स भरावा लागतो. मात्र जेष्ठ नागरिकांना यामधून सूट देण्यात आलेली आहे.
- आयकर कायदा, कलम २०७ मधील तरतुदी प्रमाणे जेष्ठ नागरिकांना अग्रीम कर (Advance Tax) भरण्याची आवश्यकता नाही. मात्र कोणत्याही प्रकारचा उद्योग, व्यवसाय इ. मधून त्यांना उत्पन्न मिळत नसेल तरच त्यांना ही सवलत मिळेल.
आयकर विवरणपत्र (ITR) लाभ –
- अतीजेष्ठ नागरिक (वय वर्ष ८० पेक्षा जास्त असणारे) त्यांचा आयकर विवरणपत्र सहज (ITR1) किंवा सुगम (ITR4) द्वारे दाखल करू शकतात. त्यात देखील ते स्वहस्ते किंवा इलेक्ट्रॉनिक पद्धत निवडू शकतात.
मनीषने बोलणे थांबवले. “अगदी उपयोगी माहिती दिलीस हो” हे सांगताना कौतुकाचा भाव आजोबांच्या चेहर्‍यावर होता. रविवारची सकाळ सत्कारणी लागली या समाधानाने मनीष बागेतून निघाला.
मनीषने सोप्या शब्दात आणि कमी वेळात आजोबांना सर्व समजावून सांगितले. सर्व आर्थिक वर्गातील जेष्ठ माणस आजोबांच्या मित्र परिवारात आहेत हे मनीषला माहिती होते. त्याने सांगितलेल्या महितीचा नक्कीच आजोबा त्यांच्या या मित्रा परिवाराला सांगून फायदा करून देतील याची त्याला खात्री होती. ही माहिती बर्‍याच जेष्ठ नागरिकांना माहिती नसेल तेव्हा ही माहिती आवर्जून शेयर करा. तसेच बरेच जेष्ठ संगणक साक्षर असले तरी काही मध्यम वर्ग अजूनही या पासून दूर आहे. त्यांना देखील ही माहिती सांगा.
For suggestions queries – Contact us: [email protected]
Subscribe our YOUTUBE Channel : CLICK HERE
Download Arthasakshar App – CLICK HERE
Read – Disclaimer policies
Web Search: Senior citizen and Income Tax Concession Marathi Mahiti, Senior citizen and Income Tax Concession in Marathi, Senior citizen and Income Tax Concession Marathi
