Child Future Plan

प्रत्येक पालकांसाठी महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे त्याच्या मुलांचं भविष्य (Child Future Plan). जर आपण सुयोग्य पद्धतीने आयुष्यातील प्रत्येक गोष्टीचं नियोजन करत असू, तर आपल्या मुलांच्या आर्थिक भवितव्याचा विचार देखील आपण तेवढ्याच गांभीर्याने करायला हवा. पालकांचे भविष्य देखील मुलांच्या भवितव्याशी निगडीत असते. चला तर मग आपण जाणून घेऊयात मुलांचे भविष्य आर्थिकदृष्ट्या सुरक्षित कसे ठेवायचे?

विशेष लेख: लहान मुलांसाठी काही महत्वाची कागदपत्रे

Child Future Plan:  १० नियम

१. आवश्यक कागदपत्रांची पूर्तता करा 

• आर्थिक भविष्य सुरक्षित करण्यासाठी आर्थिक बचती साठी आवश्यक सर्व कागदपत्रांची तयारी असणे देखील गरजेचे आहे. 
• मुलांचे आधार कार्ड, पॅन कार्ड अशा आवश्यक कागदपत्रांची पूर्तता करणे आवश्यक आहे. यामुळे भविष्यात कागदपत्रांअभावी त्यांचे कोणतेही काम अडणार नाही. 

२. मुलांसाठी बँक खाते उघडा 

• मुलांचे बँक खाते उघडणे सध्या जरी किरकोळ गोष्ट वाटत असली तरीही भविष्यासाठी या गोष्टी अत्यंत आवश्यक आहे.
• बँक खाते हाताळायची सवय लागल्यामुळे तुमच्या मुलांना आर्थिक व्यवहाराची माहिती कळेल. त्यासोबतच व्यवहाराशी संबधित त्यांची भीती देखील नाहीशी होईल, इतर मुलांच्या तुलनेत ते अधिक लवकर व्यवहार शिकतील. 
• तुमच्या मुलांना हातात पैसे देण्याचे ऐवजी ते पैसे त्यांच्या बँक खात्यात टाकावेत, ज्यामुळे त्यांचा नेहमीच व्यवहाराशी संबंध येईल. ते किती खर्च करत आहेत हे देखील त्यांच्या लक्षात येईल आणि तुम्हाला त्याकडे लक्ष देता येईल. 

३. शैक्षणिक  खर्चाचे नियोजन

• राष्ट्रीय नमुना सर्वेक्षण कार्यालयाच्या (National Sample Survey Office) एका सर्वेक्षणानुसार, भारतात शैक्षणिक खर्च अंदाजे प्रत्येक ६ वर्षांनी दुप्पट होत असतो.  त्यामुळे मुलांच्या शैक्षणिक खर्चाचा विचार करत असताना या गोष्टींचा देखील नक्की विचार करायला हवा.  
• आपण आयुष्यातील प्रत्येक टप्प्यावरती येणाऱ्या खर्चाचा विचार करून त्याचं अगदी सुयोग्य नियोजन करायचं प्रयत्न करतो. परंतु या सर्व गडबडीत आपल्याकडं एक फार महत्त्वाचा मुद्दा या नियोजनात राहून जातो आणि तो मुद्दा म्हणजे मुलांचे शिक्षण.
• तुम्हाला सहा आकडी पगार जरी असेल आणि तुम्ही मुलांच्या शिक्षणासाठी खर्चाचे नियोजन केले नसेल, तर मात्र भविष्यात तुम्हाला हा पगार देखील पुरणार नाही. 
• अचानक येणारा खर्च टाळण्यासाठी मुलाच्या जन्मापासूनच त्याच्या शैक्षणिक खर्चासाठी काही रक्कम बचत खात्यात टाकत चला जेणेकरून त्याच्या ॲडमिशनसाठी द्यावे लागणारे डोनेशन किंवा इतर शैक्षणिक खर्चाचा तुम्हाला ताण येणार नाही.

हे नक्की वाचा: शैक्षणिक कर्ज घेताय? या गोष्टींचाही विचार करा

४. लवकर सुरुवात करा

• मुलाच्या जन्मापासूनच तुमचा खर्च दुप्पट व्हायला सुरुवात होईल त्यामुळे त्याच्या भविष्याच्या नियोजनासाठी तुमच्याकडे मुलाच्या जन्मापासून केवळ नव्वद दिवस आहेत हे लक्षात घ्या. 
• भविष्याच्या आर्थिक नियोजनासोबतच त्याच्या शैक्षणिक खर्चाचे नियोजन देखील तुम्हाला करायचे आहे. 
• भविष्यात शैक्षणिक खर्च, सध्याच्या शैक्षणिक खर्चापेक्षा देखील वाढणार आहे. तेव्हा त्याच्या भविष्यासाठी थोडंस लवकरच खर्चाचं आणि बचतीचं नियोजन करा.
• तुमच्या संपूर्ण आर्थिक वर्षाचे नियोजन करा या नियोजनात स्वतःसाठी आणि परिवारासाठी पुरेसं खर्च असू द्या. त्यानंतर मात्र वर्षभर तुमच्या या आर्थिक नियोजनाचे काटेकोरपणे पालन करा आणि वाचलेले पैशांची मुलांच्या भविष्यासाठी कुठेतरी गुंतवणूक करा.
• जर दीर्घ मुदतीच्या योजनांमध्ये गुंतवणूक केली तर आर्थिक नियोजनाचा चांगला फायदा होऊ शकेल.

५. बचत आणि गुंतवणूक 

• मुलांच्या शिक्षणासाठी बचत करत असताना, अत्यंत विचारपूर्वक गुंतवणूक करा. तुम्ही गुंतवत असलेला पैसा कुठेही न अडकून राहता, कधीही तुमच्या उपयोगी यावा या पद्धतीने हा पैसा गुंतवावा.
• सर्वात महत्वाचे म्हणजे गुंतवणूक करताना अशी योजना निवडा ज्यात तुमच्या मृत्यूनंतर देखील तुमच्या मुलाला त्याच शैक्षणिक ध्येय पूर्ण मदत मिळेल. 
• भविष्यात शैक्षणिक क्षेत्रात मोठा खर्च अपेक्षित आहे, त्यातच व्यावसायिक अभ्यासक्रमांचा खर्च तर येत्या सहा वर्षांमध्ये दुप्पट होऊ शकतो. 
• तुम्हाला तुमच्या मुलाला परदेशात शिक्षणासाठी पाठवायचा असेल, तर त्यासाठी देखील भरपूर खर्च लागणार आहे. त्यामुळे शैक्षणिक खर्चाचे नियोजन करताना या मुद्द्यांचा विचार नक्कीच करायला हवा.
• तुम्ही भविष्यातील शैक्षणिक खर्चासाठी गुंतवणूक करताना म्युच्युअल फंडच्या एसआयपी योजनेचा विचार करू शकता. 
• यात तुम्हाला मोठी रक्कम गुंतवण्याचीआवश्यकता नाही. तुमच्या आवश्यकतेनुसार तुम्ही या गुंतवणुकीची रक्कम आणि कलावधी ठरवू शकता. गरज पडेल तेव्हा एसआयपी मध्ये गुंतवलेली रक्कम तुम्हाला हवी असेल तेव्हा तुम्ही काढू शकता. अर्थात यात तुम्हाला योग्य वेळ निवडणे महत्वाचे आहे.
• जर तुम्हाला पारंपरिक गुंतवणूक पर्याय हवा असेल, तर मुदत ठेव म्हणजेच एफडी हा देखील गुंतवणुकीसाठी चांगला पर्याय आहे. यात तुम्ही ठराविक कालावधीसाठी, ठराविक रक्कम गुंतवू शकता. तुम्हाला ठरलेल्या व्याजदराप्रमाणे फायदा होईल.   

६. दीर्घकालीन गुंतवणूक करा 

• लक्षात घ्या तुम्ही लवकर सुरुवात करत आहात याचाच अर्थ तुम्हाला कुठलीही गडबड नाही.
• तुम्ही अधिक फायदा मिळवण्यासाठी काही काळ नक्कीच थांबू शकता, लवकर बचतीला सुरुवात केल्यामुळे तुम्हाला काही गोष्टींमध्ये धोका देखील पत्करू शकता. 
• जर कुठे नुकसान झालेच तर उरलेल्या कालावधीमध्ये तुम्ही ते नुकसान भरून काढू शकाल, म्हणूनच दीर्घकालीन गुंतवणूक तुम्हाला सर्वात जास्त फायदेशीर ठरेल.

हे नक्की वाचा: मुलांना अर्थसाक्षर कसे बनवाल?

७. विमा 

• भविष्य कोणी बघितले आहे? परंतु भविष्यातील दुर्दैवी घटनांमधून आपल्या कुटुंबाला सावरण्यासाठी जीवन विमा काढायला हवा. 
• जर उद्या एखाद्या दुर्दैवी घटनेत तुम्हाला अपंगत्व आले किंवा तुमचा मृत्यू झाला, तर अशा प्रसंगी हा जीवन विमा तुमच्या कुटुंबाला आर्थिक चणचण भासू देणार नाही.
• तुम्ही आखलेलं आर्थिक नियोजन आणि तुमच्या मुलांच्या शिक्षणाचा खर्चदेखील या विमा योजनेत तुमच्यानंतर देखील पूर्ण होईल.

८. केलेल्या बचतीकडे लक्ष द्या

• अनेक प्रसंगी आपण एखाद्या जीवन विमा योजनेमध्ये गुंतवणूक केलेली असते आपण त्याचे हप्ते देखील वेळोवेळी भरत राहतो परंतु ती योजना कधी संपणार आहे हे देखील आपल्या लक्षात नसतं किंवा त्याच्याकडे आपलं दुर्लक्ष होतं. 
• हे फक्त जीवन विमा योजनेच्या बाबतीत होतं असं नाही तर इतर अनेक बाबतीत देखील हे होऊ शकतं. 
• आपण कशात गुंतवणूक केली आहे आणि त्याचा आपल्याला केव्हा फायदा होणार आहे याकडे लक्ष असू द्या.

९. वारस नियुक्त करा

• तुमच्या सर्व प्रकारच्या आर्थिक बचतीला वारस नियुक्त करत चला.
• उदा. सर्व जीवन विमा योजना, एफ डी, म्युचल फंड्स अशा बचतींसाठी वारस नियुक्त करा.  
• दुर्दैवाने तुम्हाला काही अपघात घडला किंवा तुमचा मृत्यू झाला तरीही तुमच्या वारसापर्यंत तुमच्या बचतीचा फायदा पोहोचेल.

मुलांना आर्थिक नियोजन शिकवणारे ‘किड्स सेव्हिंग अकाउंट’

१०. आर्थिक प्राधान्यक्रम ठरवून घ्या 

• आपल्या आर्थिक व्यवहाराचा प्राधान्यक्रम ठरवून घ्या ज्यामुळे, तुम्हाला आवश्यक आर्थिक ध्येयांपर्यंत पोहचता येईल. 
• अनेक प्रसंगी आपण आर्थिक संकटात असल्यावर हा तुम्ही ठरवलेला प्राधान्यक्रम तुम्हाला आर्थिक नियोजन करण्यास मदत करेल. 
• प्राधान्यक्रम ठरवताना सर्वप्रथम मुलांच्या भविष्यातील ठेवींसाठी खर्च करावा.
• तुमच्या प्रत्येक बचतीला स्वतंत्रपणे आर्थिक सुरक्षा द्या, त्यानंतरच इतर खर्चाचा विचार करा.

या सर्व गोष्टींसोबतच तुमच्या मुलांसाठी केलेल्या गुंतवणुकीकडे कालानुरूप लक्ष देण्यासाठी आणि गुंतवणूक योग्य दिशेने जात आहे का, याची खात्री करून घेण्यासाठी आवश्यकता वाटल्यास गुंतवणूक तज्ज्ञांचा सल्ला जरुर घ्यावा.

For suggestions queries – Contact us: [email protected] 

Subscribe our YOUTUBE Channel : CLICK HERE

Download Arthasakshar App – CLICK HERE

Read – Disclaimer policies 

Web Search: Child’s Future Plan in Marathi, Child’s Future Plan Marathi Mahiti, Child’s Future Plan Marathi

Share this article on :